Ελένη Μαΐστρου

Αρχιτέκτων, Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ

Ελένη Μαΐστρου

Αρχιτέκτων, Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ
elmais@central.ntua.gr

Αστική Ανάπλαση για την Ανάδειξη της Πολιτιστικής Ταυτότητας των Πόλεων και το Σχεδιασμό της Ανάπτυξής τους

Ελένη Μαΐστρου

 Περίληψη

Τα έργα ανάπλασης που πραγματοποιούνται με στόχο την ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας των πόλεων, ή των μικρότερων οικισμών, είναι εκ προοιμίου γνωστό ότι μπορούν να δημιουργήσουν αναπτυξιακές δυναμικές – με κυρίαρχη τον αστικό τουρισμό – και να συμβάλλουν στη λειτουργική ενεργοποίηση περιοχών και εγκαταλελειμμένων ακινήτων.

Παράλληλα, ο τουρισμός – και ειδικότερα ο πολιτιστικός τουρισμός – ο οποίος τροφοδοτείται μέσα από την ανάδειξη των πολιτιστικών χαρακτηριστικών των πόλεων και προσελκύεται από ένα αισθητικά ενδιαφέρον, πολυλειτουργικό και «υγιές» αστικό τοπίο, αποτελεί – υπό προϋποθέσεις – μια βασική παράμετρο για την οικονομική ανάπτυξη του τόπου και την ελκυστικότητα στην αγορά ακινήτων.

Απαραίτητη βέβαια προϋπόθεση είναι τα εργα ανάπλασης παράλληλα με την ανάδειξη των πολιτιστικών χαρακτηριστικών του τόπου – ιστορικών, μορφολογικών και αισθητικών – να έχουν ως πρωταρχικό τους στόχο τη βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων και να εντάσσονται σε ένα γενικότερο ρυθμιστικό σχέδιο της ευρύτερης περιοχής.

Η εισήγηση θα παρουσιάσει:

Τη διαδικασία, το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα του σχεδιασμού της ανάπλασης, σε ιστορικά σύνολα με συγκεκριμένα παραδείγματα εφαρμογής (Πλάκα, Ναύπλιο) και μέσω αυτών τα θετικά αποτελέσματα που προέκυψαν, τις λειτουργικές μεταλλαγές που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο χρόνο, τα πλεονεκτήματα από την ανάπτυξη του τουρισμού αλλά και τους κινδύνους από την άνευ όρων ανάπτυξή του, καθώς και τη σημασία της κοινωνικής συμμετοχής στην επιτυχία της υλοποίησης του συνολικού σχεδιασμού. Παράλληλα, θα επισημάνει τα προβλήματα στη διαδικασία των αναπλάσεων και τη σχετική νομοθεσία, που απαντώνται σήμερα στην ελληνική πραγματικότητα και τα προβλήματα που δημιουργούνται από την ανάπλαση ιστορικών πυρήνων, όταν αυτή δεν συνοδεύεται από φροντίδα για τη συνολική πόλη.

Λέξεις κλειδιά: σχεδιασμός ανάπλασης, πολιτισμός, τουρισμός, κοινωνική συμμετοχή